%0 Journal Article %A Gharavian, Davood %A Rahdar, Amir %T Energy and Delay Optimization for Wireless Sensor Network Routing %J Journal of Iranian Association of Electrical and Electronics Engineers %V 17 %N 1 %U http://jiaeee.com/article-1-588-fa.html %R %D 2020 %K GWO, Networks, Network’s Energy Usage, Network’s Delay, Optimization, PSO, Routing, Sensor, Wireless, %X شبکه‌های حسگر بی‌سیم شامل ده‌ها یا صد‌ها حسگر هستند که بر اساس کاربرد مورد نظر در محیط پخش می‌شوند و به جمع آوری اطلاعات می­پردازند. در بسیاری از کاربردها، دریافت سریع اطلاعات دارای اهمیت بسیاری است . همچنین، ارسال اطلاعات بیشترین مقدار انرژی را مصرف می­کند و با توجه به محدود بودن انرژی در نظر گرفته شده، کنترل مصرف انرژی، چالشی مهم محسوب می­شود. میزان مصرف انرژی و ایجاد تأخیر در انتقال اطلاعات از مبدا به مقصد از مهم‌ترین مشکلات موجود در شبکه حسگر بی‌سیم است. در این تحقیق، مصرف انرژی و تأخیر به صورت دو پارامتر مستقل و همچنین توأمان با استفاده از الگوریتم­های فرا ابتکاری در شبکه حسگر بی‌سیم بهینه‌ شده است. نتایج نشان می­دهد بهینه­سازی توأمان دو پارامتر مصرف انرژی و تأخیر می­تواند در شبکه­های حسگری، موثر باشد و طول عمر شبکه و همچنین کارایی آن را افزایش دهد. برمبنای نتایج، با افزایش تکرار الگوریتم بهینه­سازی، نتایج الگوریتم فراابتکاری پشنهادی، در مقایسه با الگوریتم ازدحام ذرات، نزدیکتر به نتایج الگوریتم کوتاه­ترین مسیر است. %> http://jiaeee.com/article-1-588-fa.pdf %P 91-102 %& 91 %! %9 Research %L A-10-995-1 %+ Shahid Beheshti University, Electrical Faculty %G eng %@ 2676-5810 %[ 2020